Połączenie zaawansowanych technologii z kreatywnością człowieka, zrównoważonym rozwojem oraz potrzebami społecznymi – tak w kilku słowach można zdefiniować Przemysł 5.0. W Polsce jesteśmy na początku tej drogi, ale mamy duże pole do rozwoju. Według unijnych danych polskie firmy dopiero rozpoczynają wdrażanie nowych technologii, takich jak IoT, AR/VR, automatyka i AI. Jednocześnie przekłada to się na możliwości szybkiego postępu i nadrobienia dystansu do innych krajów UE.

Jak wynika z danych globalnej firmy badawczej i konsultingowej MarketsandMarkets1, do końca bieżącego roku światowa branża Przemysłu 5.0 osiągnie wartość 65,8 mld dol. Według jej przewidywań będzie ona rosła średniorocznie o 31,2 proc., osiągając w 2029 r. globalnie wartość 255,7 mld dol. Przewidywania te świadczą o dużej dynamice rozwoju oraz o potencjale. A jak na tym tle wypada Polska?

Sektor produkcyjny jednym z kluczowych dla polskiej gospodarki

– Przemysł, w tym produkcja, odpowiada za wytwarzanie około 20-25 proc. polskiego PKB, co czyni go jednym z najważniejszych sektorów rodzimej gospodarki. Udział w zatrudnieniu wynosi 25-30 proc. Za jego rozwój odpowiadają głównie branże, takie jak motoryzacja, przemysł maszynowy, chemiczny, farmaceutyczny czy spożywczy, a wytwarzane towary i produkty są w dużej mierze eksportowane. Rozwój produkcji napędzają inwestycje w narzędzia cyfrowe, a coraz istotniejszą rolę odgrywają nowoczesne rozwiązania w obszarze automatyki, robotyki, a także inne, innowacyjne technologie produkcyjne. W Polsce nie wykorzystujemy pełnego potencjału w obszarze wdrożeń i użycia nowych technologii. Pamiętajmy, że bez wprowadzania tego typu rozwiązań do organizacji przestaniemy być konkurencyjni – wyjaśnia Kamil Wołkowiński, Head of Sales Department w NTT DATA Business Solutions, firmy, która wdraża i integruje systemy IT takie jak m.in. ERP.

Zamykamy unijną stawkę – Polska na początku drogi, jeśli chodzi o nowe technologie

W dokumencie opublikowanym przez Komisję Europejską2 w 2024 roku wymienione zostały cztery technologie o szczególnym znaczeniu: robotyka, wirtualna i rozszerzona rzeczywistość, Internet Rzeczy oraz sztuczna inteligencja. Z danych unijnych wynika, że technologią o największym wskaźniku wdrożeń w europejskich, badanych firmach jest IoT (60). Na drugim miejscu znalazło się AI (54). Robotyka osiągnęła wskaźnik wdrożeń na poziomie 40, natomiast VR i AR – 30.

Najbardziej zaawansowanym pod względem adopcji wymienionych technologii krajem jest Szwecja, przodująca we wdrożeniach IoT, robotyki i VR/AR. Polska zajmuje natomiast ostatnie, niechlubne miejsce w tej kategorii. Ma też najwyższy odsetek respondentów, którzy nie używają czterech wymienionych technologii oraz nie zamierzają z nich korzystać w przyszłości. W naszym kraju wskaźnik ten wynosi 40, podczas gdy w Szwecji zaledwie 16.

Europejskie firmy częściej kupują i modernizują istniejący sprzęt, aniżeli wprowadzają nowe technologie

W opracowaniu Komisji Europejskiej zawarty jest wniosek, że podejście zorientowane na człowieka przy wdrażaniu Przemysłu 5.0 nie mogłoby mieć miejsca bez zastępowania obecnych narzędzi i maszyn zaawansowanymi, nowoczesnymi technologiami, takimi jak robotyka czy Internet rzeczy.

W celu dokładniejszej analizy tego, czy firmy produkcyjne rzeczywiście modernizują dostępne parki maszynowe, urządzenia oraz oprogramowanie, warto przeanalizować dane zawarte w dokumencie „Community Innovation Survey”. Wynika z nich, że niemal we wszystkich branżach i krajach kładzie się nacisk na zakup istniejącego lub ulepszonego sprzętu, a nie całkowicie nowej technologii. W szczególności najniższe wskaźniki adopcji nowych rozwiązań IT są widoczne w Rumunii, Hiszpanii i Polsce. Na drugim biegunie znajdują się Grecja i Cypr. Ponadto, Hiszpania, Polska, Rumunia i Słowacja znajdują się na niskim poziomie inwestycji – zarówno w nowy, jak i istniejący sprzęt. Nowe technologie są najczęściej wdrażane w takich sektorach, jak farmacja, chemia, maszyny i urządzenia, a także komputery, elektronika i branża optyczna – wynika z analizy informacji zawartych w „Community Innovation Survey”. Jak te dane mają się zatem do koncepcji Industry 5.0 i czy są z nią zbieżne?

Przemysł 5.0. to synergia technologii, roli człowieka, elastyczności i ESG

Industry 5.0 to zdaniem Komisji Europejskiej3 ewolucyjny krok w rozwoju branży przemysłowej. Idea została dokładnie opisana już pod koniec 2021 roku i zawarta w dokumencie „Industry 5.0, a transformative vision for Europe” na początku kolejnego roku.