Według aktualnych regulacji prawnych od 1 stycznia 2021 r. wejdzie w życie nowa opłata, tzw. opłata mocowa – nowy składnik na fakturach za dystrybucję energii elektrycznej. Opłata wynikająca z wprowadzenia Rynku Mocy będzie stanowiła istotny element kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa. W tej sytuacji jeszcze większego znaczenia nabiera konieczność zarządzania poborem energii elektrycznej w godzinach największego zapotrzebowania na moc.
Rynek Mocy, opłata mocowa – w jakim celu się je wprowadza?
Rynek Mocy jest specjalnym mechanizmem regulacyjnym, którego celem jest zapewnienie stabilnych dostaw energii elektrycznej w horyzoncie długoterminowym, a tym samym zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju i odbiorców. Wpływy z opłaty mocowej będą przeznaczane na budowę nowych mocy wytwórczych oraz modernizację i utrzymanie już istniejących. Nową opłatę będą ponosić wszyscy odbiorcy energii elektrycznej. Rynek Mocy ma zachęcać odbiorców energii do ograniczania jej poboru w godzinach największego obciążenia systemu energetycznego.
Jak wyliczyć koszt opłaty mocowej?
Stawki opłaty mocowej ustalane będą na podstawie zapisów Ustawy o Rynku Mocy, odrębnie w odniesieniu do dwóch grup odbiorców końcowych energii elektrycznej. Dla gospodarstw domowych oraz małych przedsiębiorstw z grupy taryfowej C1x będzie to stawka miesięczna, zależna od rocznego zużycia energii elektrycznej, płatna za punkt poboru energii elektrycznej. W tej grupie są przedsiębiorstwa zasilane z sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV i o mocy umownej nie większej niż 16 kW. Dla pozostałych odbiorców będzie to stawka stosowana do ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciągu doby, wyrażona w złotych za kWh energii elektrycznej.
Opłata mocowa obliczana będzie jako iloczyn stawki opłaty mocowej dla danej grupy odbiorców oraz ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciągu doby.
Dla odbiorców biznesowych opłata mocowa będzie uzależniona od poboru energii w godzinach szczytowych, czyli wtedy, gdy całkowite zapotrzebowanie na moc w Polsce jest największe.
Stawkę opłaty mocowej oraz godziny szczytowego zapotrzebowania na moc w systemie elektroenergetycznym, odrębnie dla poszczególnych kwartałów roku określać będzie Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) w terminie do 30 września każdego roku (wyjątkowo dla 2021 roku – do 30 listopada 2020 r.).
Poniżej przedstawiono symulację kosztów dostawy energii elektrycznej wraz z dodatkową opłatą mocową, w odniesieniu do przykładowego profilu dobowego zużycia energii elektrycznej, do symulacji przyjęto godziny 7:00-22:00, zgodnie z godzinami tzw. okresu zagrożenia określonego w Rozporządzeniu Ministra Energii z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie wykonania obowiązku mocowego. Przykład zakłada naliczanie opłaty mocowej przez 15 kolejnych godzin, jej szacowana jednostkowa wysokość może wynieść ok. 50 zł/MWh. Im mniejsza liczba godzin zostanie wskazana przez Prezesa URE, tym wyższa będzie jednostkowa wartość opłaty mocowej. Łączny koszt zakupu i dostawy energii wynika z Taryfy dla energii elektrycznej dla klientów z grup taryfowych A, B, C, R (Enea S.A.) oraz Taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej (Enea Operator) na rok 2020 dla grupy taryfowej B21.
Jak skutecznie zarządzać mocą i energią elektryczną w przedsiębiorstwie?
Wprowadzenie opłaty mocowej będzie miało istotny wpływ na zmianę podejścia przedsiębiorców do zarządzania oraz analizy i bieżącego monitorowania parametrów poboru energii elektrycznej.
– Wiele firm szuka już rozwiązań, które w szybki i skuteczny sposób wspomogą je w codziennym zarządzaniu zapotrzebowaniem na energię. W celu zmniejszenia kosztów funkcjonowania firm, niezbędna będzie analiza danych dotyczących poboru energii w godzinach obowiązywania opłaty mocowej. Dzięki dostępowi online do danych oraz ich analizie będzie można podejmować skuteczne działania optymalizujące procesy biznesowe, w celu przesunięcia części zapotrzebowania na energię na godziny poza obowiązywaniem opłaty mocowej – powiedział Sławomir Dorożko, ekspert Enei ds. efektywności energetycznej i DSR. – Analiza powinna obejmować również pozostałe parametry dystrybucyjne, czyli dobór grupy taryfowej, analizę przekroczeń mocy umownej, koszty związane z przekroczeniami energii biernej oraz jakość dostarczanej energii. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, Enea wprowadziła na rynek nowe narzędzie do zarządzania poborem energii elektrycznej Enea Optima, która wspomaga efektywne zarządzanie gospodarką energetyczną, dając możliwości kontroli online zużycia energii oraz zapotrzebowania na moc – dodał Sławomir Dorożko.
Efektem wprowadzenia opłaty mocowej będzie stabilizacja dostaw energii elektrycznej do gospodarstw domowych oraz przemysłu w horyzoncie długoterminowym, dzięki czemu każdy odbiorca energii na terenie kraju będzie mógł korzystać z energii elektrycznej w czasie i w ilości wynikających z jego potrzeb.
Wiele firm budżetuje obecnie koszty energii na kolejny rok. Na potrzeby oszacowania przyszłorocznych kosztów energii elektrycznej, w tym opłaty mocowej, niezbędne jest opublikowanie przez Prezesa URE stawek i wybranych godzin w ciągu doby. Powinno to nastąpić najpóźniej do 30 listopada 2020 roku. W celu kalkulacji w/w kosztów potrzebny jest monitoring zużycia, który wskaże pobór energii w godzinach szczytowych. System zarządzania poborem energii uzupełniony o kontrolę parametrów dystrybucyjnych pozwoli planować budżet na najbliższe lata.
Nowe wyzwania, przed którymi stają osoby odpowiedzialne w przedsiębiorstwach z grup taryfowych C2x, Bxx oraz Axx za planowanie produkcji czy gospodarkę energetyczną wymuszają korzystanie ze wsparcia profesjonalnego i dedykowanego oprogramowania. Dynamizm rynku oraz koncentracja na realizacji planów rozwojowych wymagają narzędzi, które szybko i precyzyjnie pomogą wyliczyć i zoptymalizować koszty, monitorować bieżące stany zużycia oraz zaalarmują w przypadku przekroczeń mocy lub awarii.