Jednym z ważniejszych zagadnień w przypadku doboru obudów złączy jest stopień ochrony. Określany jest on przed kod IP składający się z dwóch cyfr:
- Pierwszej cyfry charakterystycznej (od 1 do 6), która oznacza, że: obudowa zapewnia ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych i równocześnie zapewnia ochronę wyposażenia przed wnikaniem obcych ciał stałych. Im jest większa, tym większą szczelność zapewnia (Tabela 2).
- Drugiej cyfry charakterystycznej (od 1 do 9), która oznacza, że obudowa zapewnia ochronę przed szkodliwymi skutkami wnikania wody do urządzenia (Tabela 3).
Zagadka drugiej cyfry charakterystycznej stopnia IP
W przypadku drugiej cyfry charakterystycznej należy zwiększyć czujność, ponieważ większa cyfra wcale nie musi oznaczać wyższego stopnia IP. Dlatego w naszych danych technicznych możesz znaleźć więcej niż jeden a maks. 3 różne stopnie ochrony IP dla danej obudowy. Poniżej przedstawiłem wymagania potrzebne do spełnienia warunków drugiej cyfry charakterystycznej (więcej szczegółów w Tabeli nr 2).
- Cyfry 5 i 6 (IP X5, IP X6) informują o odporności odpowiednio przed strugą wody i silną strugą wody. Ważne aby pamiętać, że do 6 włącznie, spełnione są również wymagania niższych stopni ochrony.
- Cyfry 7 i 8 (IP X7, IP X7) oznaczają, że obudowa jest wystarczająco dobra, aby można ją było umieścić pod wodą (krótkotrwale lub ciągle).
- Cyfra 9 (IP X9) jest prawdopodobnie najtrudniejszym stopniem do spełnienia przez obudowę, ponieważ potwierdza zdolność do wytrzymywania i odporność na mycie o wysokim ciśnieniu (80÷100 barów) oraz o wysokiej temperaturze (do +80°C). Należy pamiętać, że do tego typu czyszczenia stosowanego np. w pociągach czy w przemyśle spożywczym, nadają się tylko metalowe obudowy!
Co mówi norma PN – EN 60529:2003/A2?
Wg normy PN – EN 60529:2003/A2 obudowa z tylko jedną drugą cyfrą charakterystyczną np. IP X9 uważana jest za obudowę o „ ograniczonym” zastosowaniu, co oznacza, że jest odpowiednia tylko dla warunków, w których została przebadana. Na przykład obudowa IP X9 może nie zapewnić ochrony przy oblewaniu strugą wody (oznaczenie drugą cyfrą charakterystyczną 5 lub 6) oraz przy zanurzeniu w wodzie (oznaczenie drugą cyfrą charakterystyczną 7 lub 8).
Nie wymaga się od obudowy spełnienia wymagań określonych dla cyfr 5, 6, 7 lub 8, jeśli nie została oznaczona kilkoma kodami, w sposób przedstawiony w tabeli 4.
Tabela nr 1. Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy Phoenix Contact
| Struga wody PN-EN 60529 |
Zanurzenie PN-EN 60529 |
Wysokie ciśnienie PN-EN 60529 |
Seria obudowy/ Materiał obudowy |
| IP 66 | – | – | EVO tworzywo |
| IP 66 | IP 67 | – | EVO/STA metal |
| IP 66 | IP 67 | – | ADVANCE tworzywo |
| IP 66 | IP 68 | IP 69 | ADVANCE metal |
Obudowy EVO z tworzywa (z pojedynczym lub podwójnym ryglowaniem) pozwalają osiągnąć, maksymalnie IP66.
Metalowe obudowy z serii STANDARD i EVO (z pojedynczym lub podwójnym ryglowaniem), ze względu na większą sztywność/stabilność pozwalają uzyskać IP67.
Obudowy ADVANCE z metalu, ze względu na typ blokowania śrubowego, które pozwala na mocniejsze przykręcenie do podłoża, zapewnia ochronę przed manipulacją jak i największy stopnień szczelności: IP 66/IP 68/ IP 69K.
Obudowy ADVANCE z tworzywa, również z blokowaniem śrubowym, w porównaniu do obudowy z tworzywa EVO, oprócz IP 66 gwarantuje również stopień ochrony IP67 (na krótkotrwałe zanurzenie).
Opisane powyżej obudowy wraz z wkładkami stykowymi możesz bezpłatnie przetestować. Kliknij TUTAJ aby wybrać interesujący Cię produkt.
Tabela nr 2. Stopnie ochrony przed dostępem do części niebezpiecznych i przed wnikaniem obcych ciał stałych
| I cyfra | Krótki opis | Definicja |
| 0 | Brak ochrony | |
| 1 | Ochrona przed obcymi ciałami stałymi | Ochrona przed przypadkowym dotknięciem dłonią części niebezpiecznych Ochrona przed wnikaniem obcych ciał stałych o średnicy > 50 mm |
| 2 | Ochrona przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 12,5 mm i większej | Ochrona przed przypadkowym dotknięciem palcami części niebezpiecznych Ochrona przed wnikaniem obcych ciał stałych o średnicy > 12,5 mm |
| 3 | Ochrona przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 2,5 mm i większej | Ochrona przed przypadkowym dotknięciem narzędziem części niebezpiecznych Ochrona przed wnikaniem obcych ciał stałych o średnicy > 2,5 mm |
| 4 | Ochrona przed obcymi ciałami stałymi o średnicy 1 mm i większej | Ochrona przed przypadkowym dotknięciem drutem części niebezpiecznych Ochrona przed wnikaniem obcych ciał stałych o średnicy > 1 mm |
| 5 | Ochrona przed pyłem | Ochrona przed przypadkowym dotknięciem drutem części niebezpiecznych Wnikanie pyłu nie jest całkowicie wyeliminowane, ale pył nie może wnikać w takiej ilości, która mogłaby mieć negatywny wpływ na efekty pracy urządzenia lub na jego bezpieczeństwo. |
| 6 | Pyłoszczelność | Ochrona przed przypadkowym dotknięciem drutem części niebezpiecznych Brak wnikania pyłu. |
Tabela nr 3. Stopnie ochrony przed działaniem wody
| II cyfra | Krótki opis | Definicja |
| 0 | Brak ochrony | |
| 1 | Ochrona przed kroplami wody | Spadające pionowo krople wody nie mogą mieć szkodliwego wpływu na urządzenie. |
| 2 | Ochrona przed kroplami wody przy nachyleniu obudowy do 15° | Spadające pionowo krople wody nie mogą mieć szkodliwego wpływu, gdy obudowa jest odchylona od pionu w obu kierunkach o maks. 15°. |
| 3 | Ochrona przed rozpyloną wodą | Woda rozpylana z obu kierunków pod kątem maks. 60° względem pionu nie może mieć szkodliwego wpływu na urządzenie. |
| 4 | Ochrona przed natryskiwaną wodą | Woda natryskiwana z dowolnego kierunku na obudowę nie może mieć szkodliwego wpływu na urządzenie. |
| 5 | Ochrona przed strumieniem wody | Strumienie wody padające na obudowę z dowolnego kierunku nie mogą mieć szkodliwego wpływu. |
| 6 | Ochrona przed silnym strumieniem wody | Silne strumienie wody padające na obudowę z dowolnego kierunku nie mogą mieć szkodliwego wpływu na urządzenie. |
| 7 | Ochrona przed skutkami chwilowego zanurzenia w wodzie | Woda nie może wnikać w ilościach, które mogą powodować szkodliwe skutki, gdy obudowa znajdzie się chwilowo pod wodą w normalnych warunkach ciśnieniowych i czasowych. |
| 8 | Ochrona przed skutkami długotrwałego zanurzenia w wodzie | Woda nie może wnikać w ilości powodującej szkodliwe skutki, gdy obudowa zostanie długotrwale zanurzona w wodzie w warunkach, które muszą zostać ustalone między producentem a użytkownikiem. |
| 9K | Ochrona przed działaniem wody w przypadku czyszczenia myjką wysokociśnieniową / strumieniem pary. | Skierowana na obudowę z dowolnego kierunku woda pod bardzo wysokim ciśnieniem nie może mieć szkodliwego wpływu na urządzenie. (przykład IP69K wg DIN 40050 część 9) |
Tabela nr 4. Obudowy do ograniczonego i różnorodnego zastosowania.
| Próba strugą wody (II cyfra charakt.) |
Próba na krótkotrwałe/ ciągłe zanurzenie (II cyfra charakt.) |
Przeznaczenie oznaczenie |
Zakres zastosowania |
| 5 | 7 | IPX5/ IPX7 | Różnorodny |
| 5 | 8 | IPX5/ IPX8 | Różnorodny |
| 6 | 7 | IPX6/ IPX7 | Różnorodny |
| 6 | 8 | IPX6/ IPX8 | Różnorodny |
| 9 | 7 | IPX7/ IPX9 | Różnorodny |
| 9 | 8 | IPX8/ IPX9 | Różnorodny |
| 5 i 9 | 7 | IPX5/ IPX7/ IPX9 | Różnorodny |
| 5 i 9 | 8 | IPX5/ IPX8/ IPX9 | Różnorodny |
| 6 i 9 | 7 | IPX6/ IPX7/ IPX9 | Różnorodny |
| 6 i 9 | 8 | IPX6/ IPX8/ IPX9 | Różnorodny |
| – | 7 | IPX7 | Ograniczony |
| – | 8 | IPX8 | Ograniczony |
| 9 | – | IPX9 | Ograniczony |
| 5 i 9 | – | IPX5/ IPX9 | Różnorodny |
| 6 i 9 | – | IPX6/ IPX9 | Różnorodny |
| Autor: | Rafał Sypniewski – Szef Produktu IE / IF & PS & Safety |
Źródło: Phoenix Contact
