Czy robotyzacja może być odpowiedzią na pojawiające się wyzwania na rynku pracy związane ze spadkiem bezrobocia, demografią, trudnością w obsadzeniu niektórych stanowisk?

Na ile rozwiązania zapewniające współpracę człowieka z robotem – podstawa przemysłu 5.0 mogą przyspieszyć procesy automatyzacji i rozwój w polskich przedsiębiorstwach? Te zagadnienia były tematem czwartego spotkania Cobots Expert’s Breakfast zorganizowanego w Warszawie przez Universal Robots, pioniera i lidera na rynku robotów współpracujących. W spotkaniu z dziennikarzami udział wzięli: Anna Omylińska z firmy rekrutacyjnej Antal oraz Marcin Gwóźdź, przedstawiciel Universal Robots.

 Anna Omylińska, Senior Consultant Engineering and Operations, Antal

Dynamiczny rozwój sektora produkcyjnego w Polsce powoduje, że dostępne zasoby ludzkie na rynku pracy nie spełniają zapotrzebowania firm. Pracodawcy mierzą się z coraz większym deficytem wyspecjalizowanej kadry, a problem ten pogłębiają zmiany demograficzne i starzenie się społeczeństwa. Obserwujemy również, że liczba ofert pracy na wyspecjalizowane stanowiska inżynieryjne przewyższa liczbę dostępnych kandydatów, a najbardziej pożądani są właśnie pracownicy produkcyjni oraz inżynierowie. Co więcej, widoczne są dysproporcje – coraz trudniej znaleźć inżyniera mającego specjalistyczną wiedzę niż doświadczonego menedżera niższego szczebla. Odpowiedzią na aktualne wyzwania rynku jest automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych. Szacuje się, że do 2025 r. automatyzacji ulegnie od 30 do 35% produkcji przemysłowej w Polsce[i]. W efekcie technologia zastępuje człowieka tam, gdzie procesy są monotonne, powtarzalne i szkodliwe dla ludzkiego organizmu. Specjaliści są przesuwani do działów, w których firmy odczuwają największe braki np. dział utrzymania ruchu. Zmienia się również oblicze dotychczasowych stanowisk i powstają nowe zawody. Ponadto na rzecz tych zautomatyzowanych, na sile zyskują wakaty opierające się na umiejętnościach miękkich. Pracownicy mogą skupić się na bardziej kompleksowych projektachlub zadbać o kontakt z klientem.

Marcin Gwóźdź, menedżer ds. rozwoju sprzedaży w Polsce, Universal Robots

Aktualna sytuacja na rynku pracy jest jednym z ważnych czynników motywujących przedsiębiorstwa do szukania metod automatyzacji produkcji i optymalizacji procesów. Rozwiązania takie jak roboty współpracujące, zaprojektowane pod kątem potrzeb sektora MŚP, mogą stanowić odpowiedź na te rosnące wyzwania. Z uwagi na swoją elastycznośćcoboty mogą być wdrożone do różnych procesów praktycznie z dnia na dzień, nie wymagają dodatkowych inwestycji związanych z infrastrukturą. Ich obsługa oraz wdrożenie są relatywnie proste – dzięki temu są narzędziem, które w rękach operatora otwartego na przyjazną człowiekowi technologię, może pomóc firmom, zarówno małym, jak i dużym, szybciej rozwijać się i konkurować na rynku. Roboty wykonują powtarzalną mechaniczną pracę w wymaganym tempie i z określoną precyzją, natomiast od człowieka wymagana jest kreatywność np. przy rozwijaniu koncepcji produktu czy dopasowywaniu go do potrzeb klienta.

Naszym zdaniem współpraca człowieka z robotem jest tym, co może przynieść największe korzyści, zwłaszcza w rozwijającym się świecie masowej kastomizacji. To właśnie w Universal Robots postrzegamy jako Przemysł 5.0.

1. Stopa bezrobocia w Polsce: 5,8% (źródło:Główny Urząd Statystyczny, dostęp online http://stat.gov.pl/)

2. Wybrane bariery działalności przedsiębiorstw w poszczególnych obszarach gospodarki, Przetwórstwo przemysłowe (źródło: Główny Urząd Statystyczny, Koniunktura w przemyśle, budownictwie, handlu i usługach – wrzesień 2018 r., dostęp online: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5516/3/70/1/koniunktura_w_przemysle_budownictwie_handlu_i_uslugach_wrzesien_2018.pdf

3. Trendy rynku pracy w sektorze produkcyjnym w województwie łódzkim (źródło: Antal, dostęp online: https://antal.pl/trendy/raporty-rynku-pracy/1667-trendy-produkcja-lodz)

Główne wnioski odnoszące się do pracowników produkcyjnych, dane za rok 2017:

4. Zdaniem badanych lokalnych przedsiębiorców, największe zapotrzebowanie na rynku pracy dotyczy stanowisk bezpośrednio produkcyjnych oraz inżynierskich. Menedżerowie cieszą się przeciętnym zapotrzebowaniem, natomiast stanowiska administracyjne najmniejszym.
5. Jednocześnie, pracownicy bezpośrednio produkcyjni oraz inżynierowie uważani są za najmniej dostępnych na lokalnym rynku pracy. Analogicznie, zwiększona dostępność cechuje menedżerów, a największa pracowników administracyjnych.
6. The Future of Jobs Report 2018 (źródło: World Economic Forum, dostęp online: http://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2018.pdf)

Główne wnioski:

• Zmiany technologicznie w istotny sposób przesuwają granice między zadaniami realizowanymi przez człowieka a tymi realizowanymi przez maszyny czy algorytmy.
• Zarządzane mądrze mogą doprowadzić do przełomowych zmian w komforcie pracy, kreowania nowych stanowisk i ogólnej poprawy jakości życia.
• W badanym okresie średnio 71% roboczogodzin w 12 branżach objętych badaniem było wykonywanych przez ludzi podczas gdy 29% przez maszyny. Do 2022 proporcje te ulegną zmianie: 58% ludzie, 42% maszyny.
• Według prognoz World Economic Forum do 2022 roku 75 mln miejsc pracy może być przesuniętych ze względu na zmianę w podziale pracy pomiędzy ludźmi a maszynami i algorytmami, jednocześnie tworząc zapotrzebowanie na 133 mln pracowników w nowych specjalnościach, m.in. w obszarze programowania, analityki danych czy wsparcia klienta, e-commerce, specjaliści w zakresie Machine Learning, menedżerowie innowacji.
• Potrzeba szkoleń i dostosowania kompetencji pracowników do zmian technologicznych: nowe kompetencje wymagane w związku z nowymi technologiami to m.in. myślenie analityczne, innowacyjność, aktywne uczenie się, strategie szkoleniowe, programowanie, krytyczne myślenie, rozwiązywanie kompleksowych problemów.

Dodatkowe źródło:

„5 things to know about the future of job”,

Vesselina Stefanova Ratcheva, Data Lead, World Economic Forum

Till Leopold, Project Lead, Education, Gender and Work System Initiative, World Economic Forum

dostęp online: https://www.weforum.org/agenda/2018/09/future-of-jobs-2018-things-to-know

5. Roboty współpracujące jako element wspierający reshoring produkcji (źródło: Universal Robots, Cobots as an essential part of reshoring, dostęp online:https://blog.universal-robots.com/cobots-as-an-essential-part-of-reshoring)
6. Więcej na temat Przemysłu 5.0 można przeczytać w opracowaniu„Welcome to Industry 5.0”, autorstwa Esbena Østergaard, współzałożyciela i CTO Universal Robots – dostęp online: https://info.universal-robots.com/welcome-to-industry-5.0

7. Więcej na temat współpracy człowieka z robotem oraz rynku pracy można przeczytać w opracowaniu „Robots, cobots and human labor”, autorstwa Universal Robots – dostęp online: https://info.universal-robots.com/robots-cobots-and-human-labor

Źródło: Univerasl Robots